Një vit më parë u vu re një dukuri interesante: numri i emigrantëve shqiptarë në Itali filloi të binte. Në qoftë se në fillim të 2014-s shqiptarët e kishin kapërcyer gjysmë milionin (502.546), në të njëjtën periudhë të vitit 2015, jetonin si rezidentë 490.483 shqiptarë. Pra 12.063 shqiptarë më pak.
Shtigje të panjohura
Për çka ndodhi në Asti të Italisë mund të jepen arsye e shpjegime të ndryshme. Gjithsesi, nuk duhej të ndodhte. Bëhet fjalë për një histori të koklavitur, sidomos për ata që janë larg politikës italiane dhe labirinteve të saj. Në vjeshtën e këtij viti, Partia Demokratike, një nga partitë më të rëndësishme italiane, vendosi të zhvillojë të ashtuquajturat “primarie” për të zgjedhur kryetarin e vet. Pa hyrë në xhunglën e polemikave që shoqëruan rregullat dhe kandidaturat, duhet thënë se lufta për drejtimin e partisë filloi menjëherë e ashpër, sidomos pas rezultateve zhgënjyese të partisë gjatë zgjedhjeve të fundit dhe dorëheqjes së lidershipit që e drejtoi PD-në vitet e fundit. Kandidaturat kryesore për postin e kryetarit të partisë së qendrës së majtë janë katër: Gianni Cuperlo, Matteo Renzi, Gianni Pittella, Giuseppe Civati.
Rasti i shqiptarëve në Itali
Të dhënat për praninë e emigrantëve në Itali konfirmojnë ngadalësimin e fortë të rritjes së tyre në numër. Sipas vlerësimeve të Dossier Statistico Immigrazione 2011, prania e rregullt e qytetarëve të huaj në Itali, në fillim të 2011-s, shkon rreth 5 milionë vetë, përgjithësisht pa ndonjë ndryshim të madh nga viti i kaluar. Raporti 2011 i ISMU (Fondazione Iniziative e Studi sulla Multietnicità) rezulton më optimist, duke e vlerësuar praninë e huaj rreth 5,4 milionë, me fjalë të tjera vetëm 70 mijë më tepër se viti i mëparshëm. Megjithatë, të gjitha institutet e studimit bien dakord me faktin se rënia e pranisë së imigrantëve është pa precedentë. Në fakt, që kur Italia është bërë objekt i migracioneve ndërkombëtare, tendenca e rritjes së qytetarëve të huaj ka qenë konstante.
Vëllimi u kushtohet shqiptarëve në Itali duke studiuar ndryshimet e këtyre 20 viteve të fundit: nga zbarkimi i parë në vitin 1990, kur Shqipëria ishte ende nën sundimin e regjimit komunist, deri në ditët tona. Në vitet nëntëdhjetë, shqiptarët në Itali ishin prototipi i pranisë së padëshiruar, një farë kokë turku e opinionit publik. Aktualisht shqiptarët përbëjnë një prani “normale”, gjithnjë e më të vlerësuar në punë e në jetën sociale, përveç kriminalitetit të organizuar.
Rando Devole 